Όταν όλος ο πλανήτης ήταν οπαδός της Βραζιλίας

Η χρυσή για τη Formula 1 και για το ποδόσφαιρο τετραετία 1982-1986, έπλασε ήρωες του βραζιλιάνικου έθνους, αλλά και ολόκληρης της υφηλίου, όπως ο Socrates και ο Senna.  

Όσοι προλάβαμε τη χρυσή για τη Formula 1 και για το ποδόσφαιρο τετραετία 1982-1986, όταν είχαμε τα Μουντιάλ της Ισπανίας και του Μεξικού, τον Gilles Villeneuve να ακροβατεί χωρίς να βάζει ποτέ προστατευτικό δίχτυ κάτω από τη Ferrari των 1200 ίππων που πιλόταρε στα άκρα και τον Maradona να ντριμπλάρει με τη φανέλα της Αργεντινής επτά στη σειρά αντιπάλους για να τρυπήσει τα δίχτυα, εξάπτοντας τη φαντασία του κοινού και κάνοντάς το κυριολεκτικά να παραληρεί, αισθανόμαστε προνομιούχοι.

Υπήρχε τότε και ο Eder Aleixo, «o άνθρωπος κανόνι» (σουτ του οποίου έπιασε τα 174.5 χλμ./ώρα) ο οποίος μπορούσε να βάλει τέτοιο φάλτσο στη μπάλα λες και αυτή ήταν τηλεκατευθυνόμενη, ξεγελώντας με τα ουρανοκατέβατα γκολ του τον τερματοφύλακα και αψηφώντας τους νόμους της φυσικής.

Με ηγετική μορφή της εθνικής Βραζιλίας (και ολόκληρης της χώρας) τον ανεπανάληπτο Socrates, φιλόσοφο της ζωής, επαναστάτη, γιατρό και θρύλο, τον οποίο διαδέχτηκε στις καρδιές των βραζιλιανών ο αδιαφιλονίκητος Ayrton Senna, φιλόσοφος της ταχύτητας με σφυγμό ολυμπιονίκη και με θρησκευτική αύρα, όλος ο πλανήτης ήταν ΟΠΑΔΟΣ ΤΗΣ ΒΡΑΖΙΛΙΑΣ.

Το Socrates δεν ήταν το ψευδώνυμο του λαμπρού αυτού ποδοσφαιριστή αλλά το όνομα που του έδωσε ο φανατικός με την ελληνική φιλοσοφία πατέρας του. «Το ποδόσφαιρο είναι για μένα τέχνη. Όχι ένα ανταγωνιστικό παιχνίδι όπως το βλέπει ο κόσμος σήμερα» έλεγε ο ίδιος. Και ήταν όντως τέχνη. Μια μορφή τέχνης όπου ο καλλιτέχνης παίρνει την μπάλα και κάνει ταχυδακτυλουργικά που ξαφνιάζουν τον αντίπαλο και εκστασιάζουν την κερκίδα.  

Την ίδια σχεδόν ώρα που o Socrates έκανε τα μαγικά του με τη μπάλα, αφήνοντας θεατές και αντιπάλους αποσβολωμένους, ο Senna έκανε το ίδιο με ένα τιμόνι. Η πίστα ήταν ο δικός του καμβάς και πινέλο το βολάν του. Το κεφάλι και τα χέρια του έτρεμαν σαν τρελά στο πιλοτήριο καθώς βλέπαμε τον ίδιο να ξεγελά, στροφή μετά τη στροφή, τους νόμους της φυσικής.  

«Όταν το μονοθέσιο μου βρίσκεται πάνω σε μια στροφή, το μυαλό μου βρίσκεται ήδη στην επόμενη. Κατά κάποιον τρόπο προσπαθώ να προβλέψω τι θα γίνει, έτσι ώστε να μπορώ να το διορθώσω προτού καν συμβεί. Ποιος ξέρει, ίσως έτσι να βρίσκομαι ορισμένα δέκατα του δευτερολέπτου μπροστά από τον εαυτό μου», έλεγε.

Εκείνο που μας καθήλωνε καθώς παρακολουθούσαμε τα δύο αυτά ινδάλματα μας, δεν ήταν η νίκη που πολύ συχνά πετύχαιναν, αλλά το ταξίδι προς εκείνην.

«Η νίκη δεν είναι το παν», είχε πει κάποτε ο Socrates. «Εάν ο van Gogh γνώριζε πως θα γινόταν μια μέρα ένας θρύλος θα άλλαζε την τέχνη του; Πρέπει λοιπόν να απολαμβάνεις τη στιγμή της δημιουργίας και να μην σκέφτεσαι το αν θα κερδίσεις».

Με το ίδιο σθένος και φαντασία, Socrates και Senna, πάλευαν για να λάμψει και πάλι μια μέρα το δίκαιο στη δύστυχη πατρίδα τους. O πρώτος στράφηκε ενάντια στην δικτατορική, παρακινούμενη από τις ΗΠΑ στρατιωτική κυβέρνηση της Βραζιλίας, παλεύοντας για την αποκατάσταση της δημοκρατίας, ενώ ο δεύτερος, χάρη στο Instituto Ayrton Senna που άφησε πίσω του, βοηθά μέχρι σήμερα να έχουν ένα μέλλον τα παιδιά της χώρας τους.

«Δεν μπορούμε να ζούμε σε μια νήσο πλούτου, περικυκλωμένοι από μια θάλασσα φτώχιας», έλεγε ο Senna. «Κάθε φορά που κερδίζω, η σημαία μας κυματίζει ψηλά σε μια από τις γωνιές του πλανήτη. Ίσως έτσι να βοηθώ και εγώ με τον τρόπο μου να μπει η χώρα μας πάνω στον χάρτη, μπροστά στα μάτια των συνανθρώπων μας».

Θα έλεγε κανείς πως τα μοναδικά, μη προσβλητικά για τη Βραζιλία νέα που έβγαιναν τότε από τη χώρα ήταν η τέχνη που διαφήμιζε η εθνική ποδοσφαιρική της ομάδα και η φιλοσοφία του Senna.   

Σήμερα δυστυχώς, ζούμε στην εποχή όπου τα έργα έχουν αντικατασταθεί από τα μεγάλα λόγια. Τα ανάποδα ψαλίδια και τα ανάποδα τιμόνια που βλέπαμε κάποτε στα γήπεδα και στις πίστες έχουν με τη σειρά τους αντικατασταθεί από τους «σίγουρους βαθμούς» της νίκης και η τέχνη με την οποία εκφράζονταν κάποτε ένας Socrates και ένας Senna ζει μόνο μέσα στα μαγεμένα ακόμη μυαλά μας._Δημήτρης Γιόκκας